Y Cyngor
Cynghorau Cymuned
Mae Cynghorau Cymuned yn cynrychioli cymunedau unigol o fewn eu siroedd. Eu prif nod yw gwella amgylchedd ac ansawdd bywyd y bobl sy’n byw yn eu hardaloedd.
Mae gan Gynghorau Cymuned bwerau cyfreithiol i ddarparu rhai gwasanaethau, ac maent yn gweithio’n agos gyda’r Cyngor Sir yn eu hardal.
Dyma ambell beth mae Cynghorau Cymuned yn gyfrifol amdanynt –
- hysbysfyrddau ac arwyddion gwybodaeth i’r cyhoedd
- meinciau cyhoeddus a llochesi bysiau
- cynnal a chadw llwybrau cyhoeddus
- gofalu am fynwentydd.
Pwy all fod yn Gynghorydd Cymunedol?
Mae’n rhaid i chi fod yn:
- ddeiliad Prydeinig, neu’n ddinesydd y Gymanwlad neu’r Undeb Ewropeaidd; ac ar y “dyddiad perthnasol” (h.y. y diwrnod y cewch eich enwebu arno neu, os oes etholiad, diwrnod yr etholiad) yn 18 oed neu drosodd;
A hefyd:
- ar y “dyddiad perthnasol”, yn etholwr llywodraeth leol ar gyfer ardal y cyngor yr ydych am sefyll ar ei chyfer; neu
- eich bod yn ystod cyfnod cyfan y 12 mis blaenorol wedi meddiannu, yn berchennog neu’n denant unrhyw dir ac adeiladau eraill yn ardal y cyngor; neu
- yn ystod yr un cyfnod fod eich prif neu unig fan gwaith yn ardal y cyngor; neu
- eich bod yn ystod y cyfnod 12 mis hwnnw wedi byw yn ardal y cyngor (neu o fewn tair milltir iddi)
Cyllid
Bob blwyddyn, bydd y Cyngor yn ceisio rhagweld pa wasanaethau y bydd yn eu darparu, ac yn amcangyfrif faint o arian fydd ei angen arno i’w cyllido. ‘Gosod praesept’ yw’r term swyddogol am hyn, ac mae’r arian yn cael ei gasglu drwy’r Dreth Gyngor.
Rhoddion Ariannol
Mae Deddf Llywodraeth Leol 1972 yn caniatáu i Gynghorau Cymuned wario ar weithgarwch nad oes ganddynt bwerau penodol yn ei gylch, os yw’r Cyngor o’r farn y bydd y gwariant o fydd uniongyrchol i’r ardal. Rhoddir caniatâd hefyd i’r Cyngor wario at ddibenion elusennol.
Bob blwyddyn, rhoddir cyfle i fudiadau o fewn dalgylch y Cyngor a thu hwnt, wneud cais am rodd ariannol. Gellir gwneud hyn trwy gysylltu â’r Clerc a rhoi manylion bras am waith y mudiad ynghyd â chopi o’r fantolen ddiweddaraf.
Dros y blynyddoedd, mae’r Cyngor wedi rhoi arian i’r canolfannau cymdeithasol yn yr ardal, i gylchoedd meithrin lleol ac i amrywiol elusennau, grwpiau a chymdeithasau yn yr ardal leol a thu hwnt.
Llwybrau Cyhoeddus
Mae’r defnydd o lwybrau cyhoeddus yn amrywio, gydag ambell lwybr yn cael ei ddefnyddio’n gyson, a dim cymaint o ddefnydd ar lwybrau eraill.
Mae Cyngor Gwynedd wedi cyflwyno system o gategoreiddio llwybrau sy’n seiliedig ar y defnydd y mae pobl yn ei wneud o’r llwybrau a’u buddioldeb.
Categori | Diffiniad |
1 | Llwybrau sy’n hwyluso symudiad pobl. Fel arfer, maent yn cael defnydd sylweddol neu’n ffurfio cyswllt mewn pentrefi. |
2 | Llwybrau poblogaidd a ddefnyddir yn bennaf ar gyfer pleser gan gynnwys llwybrau o amgylch cymunedau. |
3 | Llwybrau, a dim ond defnydd achlysurol arnynt, ond sy’n ffurfio cyswllt pwysig rhwng y llwybrau yng nghategoriau 1 a 2. |
4 | Llwybr heb unrhyw fudd na photensial amlwg lle mae llwybr arall rhesymol a chyfleus ar gael ar lwybr categori uwch. |
Am fwy o wybodaeth gweler Polisiau Hawliau Tramwy Cyngor Gwynedd |
Cynghorwyr
Mae 16 sedd ar y Cyngor. Mae’r Cynghorwyr, sy’n rhoi eu gwasanaeth yn wirfoddol ac yn ddi-dâl, yn cynrychioli’r wardiau o fewn y gymuned.
Mae rhai o’r Cynghorwyr wedi gwasanaethu ers blynyddoedd lawer, ac mae’n braf gweld Cynghorwyr ifanc hefyd yn elwa o brofiad helaeth y gweddill, ac yn rhoi llais i’r genhedlaeth iau.
Dyma restr o’r aelodau a’u manylion cyswllt:
Ward | Enw | Cyfeiriad | Rhifau Ffôn | Ymlyniad Gwleidyddol | Aelodaeth Is-Bwyllgor |
Bryncir | Edward Evans | Llystyn Isaf, Bryncir, Gwynedd. LL51 9LX | 01766 530226 07706042244 | Annibynnol | Mynwentydd. Eiddo. |
Richard Parry | Gwindy, Llecheiddior, Bryncir, Gwynedd. LL51 9EZ | 01766 530252 | Annibynnol | Cyllid a Llywodraethiant. Llwybrau Cyhoeddus. | |
Prenteg | Gwilym Evans | Gelli, Prenteg, Gwynedd. LL49 9TD | 01766 512632 07527960363 | Annibynnol | Cyllid a Llywodraethiant. Llwybrau Cyhoeddus. |
J Richard Williams | Portreuddyn, Tremadog, Gwynedd. LL49 9SN | 01766 513937 07717192263 | Annibynnol | Mynwentydd. Eiddo. | |
Garndolbenmaen | Michael Jones | 4 Mynydd Glas, Garndolbenmaen, LL51 9UJ | 01766 530757 07938 638570 | Annibynnol | Cyllid a Llywodraethiant. |
John Jones | Tan Ffolt, Garndolbenmaen, Gwynedd. LL51 9TZ | 01766 530312 07774603826 | Annibynnol | Mynwentydd. Llwybrau Cyhoeddus. | |
Clifford Williams | Llechwedd, Garndolbenmaen, Gwynedd. LL51 9TZ | 01766 530325 07733408916 | Annibynnol | Eiddo. | |
Enid Egginton | Y Trip, Garndolbenmaen, Gwynedd. LL51 9 NQ | 07825220236 | Annibynnol | Llwybrau Cyhoeddus. | |
Golan | John A. Till | Plas Ymwlch Fawr, Criccieth, LL52 0PW | 01766 523712 | Annibynnol | Cyllid a Llywodraethiant. Llwybrau Cyhoeddus. |
Megan Lloyd Williams | Cefn Coch Uchaf, Cwmystradllyn, Garndolbenmaen. LL51 9AZ | 01766 530319 07810225308 | Annibynnol | Mynwentydd. Eiddo. | |
Penmorfa | Jess Williams | Garnedd Hir, Golan, Gwynedd. LL51 9YT | 07487812173
| Annibynnol | Mynwentydd |
Gwenno Emlyn Huws | Ffynnon Beuno, Penmorfa, Gwynedd. LL49 9SG | 01766 512101 07765361132 | Annibynnol | Cyllid a Llywodraethiant. Llwybrau Cyhoeddus. | |
Iddon Edwards | Cae Cerrig, Penmorfa, Gwynedd. LL49 9RT | 01766 514587 07766346379 | Annibynnol | Cyllid a Llywodraethiant. | |
Pentrefelin | Huw Pritchard | Nant, 15 Bryn Tyddyn, Pentrefelin, Gwynedd. LL52 0PE | 01766 522558 07792174329 | Annibynnol | Mynwentydd. Llwybrau Cyhoeddus. |
Sarah Jones | 17 Bryn Tyddyn Pentrefelin, Gwynedd, LL52 0PE | 07879072240 | Annibynnol | Eiddo. | |
Raymond Jones | Glan y Nant, Pentrefelin, Gwynedd. LL52 0PU | 07747347223 | Annibynnol | Cyllid a Llywodraethiant. |
Cyfarfodydd
Fel arfer, mae’r Cyngor yn cyfarfod yng Nghanolfan Cymdeithasol Golan ar nos Iau gyntaf y mis am 7 o’r gloch . Mae’r cyfarfodydd yn agored i’r cyhoedd ac eithrio pan fo materion sensitif yn cael eu trafod. Cynhelir y cyfarfod blynyddol yn ystod mis Mai, ym mhob ward yn eu tro.
Newyddion & Hysbysebion
The Annual General Meeting of Dolbenmaen Community Council will be held in Y Ganolfan, Pentrefelin, on Thursday evening 4th May at 7 o’clock.
The meeting will be held through the medium of Welsh. If you wish to attend and require the services of a translator, please contact the Clerk by e-mail or telephone before the 26th of April- cyngordolbenmaen@outlook.com / 07557125477.
Deddf Llywodraeth Leol 1972
Cyngor Cymuned Dolbenmaen
HYSBYSIAD O GYFARFOD BLYNYDDOL
HYSBYSIR TRWY HYN
y cynhelir Cyfarfod Blynyddol Cyngor Cymuned Dolbenmaen yn Y Ganolfan, Pentrefelin, ar nos Iau’r 4ydd o Fai 2023 am 7 o’r gloch yr hwyr.
Cynhelir y cyfarfod drwy gyfrwng y Gymraeg. Gofynnir i chi gysylltu ar Clerc – cyngordolbenmaen@outlook.com / 07557125477 cyn y 26ain o Ebrill os bydd angen gwasanaeth cyfieithu arnoch.
The Annual General Meeting of Dolbenmaen Community Council will be held in Y Ganolfan, Pentrefelin, on Thursday evening 4th May at 7 o’clock.
The meeting will be held through the medium of Welsh. If you wish to attend and require the services of a translator, please contact the Clerk by e-mail or telephone before the 26th of April- cyngordolbenmaen@outlook.com / 07557125477.

Ymwelwch â’r dudalen Cysylltu er mwyn cysylltu gyda’r Cyngor.